Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarına Doğru Kanal İle Ulaşım
(Hasta Açısından)
Bir toplumun gelişmişliği, zenginliği ya da yoksulluğu; bireylerinin sağlığının kalitesi, sağlık durumunun sosyal yelpazede nasıl dağıldığı ve hastalıktan doğan mağduriyetten korunma derecesiyle ölçülebilir (Center on Social Disparities in Health: Sağlıkta Sosyal Farklılıklar Merkezi, 2008). Bugün geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları da sağlık sisteminde yerini almaya başlamış olup; hastaların bu uygulamalara ulaşımı (ama doğru kanallardan ulaşımı) hem toplumun gelişmişliği ve zenginliğini hem de birey sağlığının kalitesi ve hastalıktan doğacak mağduriyetten korunma derecesini ölçmede yararlanılacak göstergelerden biri olmada önemli bir faktör olarak karşımıza çıkacaktır. Bu nedenle bireylerin azami fayda sağlaması konusunda her türlü sağlık hizmetine doğru kanal(lar) aracılığıyla ulaşımı son derecede önemlidir.
Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarına ulaşımdan önce aşağıdaki hususlarda yeterliliğin sağlanması uygun olacaktır:
- Bireylerin hastalıkla ve bunun geleneksel tıp uygulamaları ile tedavisi hususlarında yeterli bir farkındalığa ve bilgiye sahip olması,
- Uygun tarama ve hasta destek programlarının bulunması,
- Yeterli sayıda ve donanımda sağlık tesisi ve sağlık hizmetinin (sağlık merkezi, laboratuvar vb.) sağlanması,
- Geleneksel tıp uygulamaları konusunda eğitimli sağlık meslek mensuplarının bulunması,
- Güvenli ve etkili geleneksel tıp yöntemlerine, bunların araç ve gereçlerine sahip olunması,
- Geleneksel tıp uygulamaları ve bunların araç-gereçlerine yönelik klinik kılavuzlar ve güvenilir tedarik kanallarının bulunması,
- Devletin geleneksel tıp uygulamalarına ulaşımhususunda mali kaynak ayırması.
Yukarıda sıralanan maddeler ne kadar hazır bir durumda ise geleneksel tıp uygulamalarına ulaşım ve bundan azami fayda görme hususu da o kadar kolay ve güvenilir olacaktır.
Doğru hasta grubuna, doğru zamanda ve mekanda, doğru sağlık hizmet(ler)inin uygulanması devlet, sağlık mensupları ve vatandaşların yani bütün tarafların ortak arzusudur. Bunun için yapılması gerekenlerden biri de hastaların doğru kanal(lar) aracılığı ile sağlık sistemine ulaşımı (erişimi)dır. Hasta açısından geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarına doğru kanal(lar) ile ulaşım hususunda aşağıdaki maddeler söylenebilir:
- Hastalar, geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ve bunlara doğru erişim hususunda internet başta olmak üzere medya aracılığıyla bilgilendirilmelidir.
- Sağlık kurum ve kuruluşlarının web sayfaları ve diğer yayın organlarında geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarına ulaşım konusunda gerekli bilgilendirme yapılmalıdır.
- İlköğretim müfredatına geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ve bunlara ulaşım konuları eklenmelidir.
- Sağlık kurum ve kuruluşlarında geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ile ilgili karşılama, danışma ve yönlendirme hizmeti verilmelidir.
- Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları merkezlerinde sunulan hizmetlere erişimi kolaylaştırmaya yönelik ekipman (hastane bilgi rehberi, tanıtıcı broşür, kurum içi telefon rehberi, vb.) bulunmalıdır.
- Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları merkezinde çalışanlara, belirli süre aralıklarında, hizmet sunum süreçleriyle ilgili eğitim verilmelidir. Eğitim programında aşağıdaki konular yer almalıdır:
- Hasta memnuniyeti eğitimi,
- Hasta hakları eğitimi,
- Sağlık meslek mensuplarının ve yardımcı personelin hastaya karşı sorumlulukları ve uymaları gereken kurallar,
- Sağlık meslek mensuplarının ve yardımcı personelin iletişim becerilerini geliştirme eğitimleri.
- Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları merkezlerinde hasta kayıt işlemleri etkin ve doğru bir şekilde yapılmalıdır. Bu sayede hastalarla iletişim kanalları etkin bir şekilde kullanılarak hastaların takibi ve yönlendirilmesi, hizmetlere ulaşımı doğru ve emin bir şekilde yapılabilir.
- Yaşlı ve/veya engellilerin geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları hizmetlerine ulaşımlarını kolaylaştırmaya yönelik düzenlemeler yapılmalıdır.